Trung Quốc đã hoàn thành vành đai chắn cát khổng lồ trị giá 2,6 tỷ NDT, dài 153 km tại sa mạc Tengger, đánh dấu bước tiến lớn trong cuộc chiến chống sa mạc hóa và bảo vệ môi trường sống. Dự án này không chỉ là một công trình kỹ thuật, mà còn là biểu tượng của sự kiên trì, sáng tạo và cam kết vì một tương lai xanh.
Bạn có bao giờ tưởng tượng được rằng, giữa mênh mông cát trắng của sa mạc lại có thể mọc lên những "lá chắn xanh" kỳ diệu, chặn đứng sự tàn phá của thiên nhiên và mang lại sự sống cho những vùng đất khô cằn? Đó chính là điều mà Trung Quốc đang thực hiện, với một dự án đầy tham vọng và đầy cảm hứng tại sa mạc Tengger.
Vào đầu tháng 7/2025, Tân Hoa Xã đã đưa tin về một cột mốc quan trọng: Trung Quốc đã hoàn thành vành đai chắn cát dài 153 km, ôm lấy rìa đông nam của sa mạc Tengger, thuộc Khu tự trị dân tộc Hồi Ninh Hạ. Đây không chỉ là một công trình kỹ thuật, mà còn là một biểu tượng của sự kiên trì, sáng tạo và cam kết vì một tương lai xanh.
Hãy hình dung, trên những cồn cát tưởng chừng như vô tận, những người công nhân cần mẫn đã lắp đặt hàng rào rơm hình bàn cờ - một kỹ thuật cổ xưa nhưng vô cùng hiệu quả để cố định cát và ngăn chặn xói mòn. Suốt hơn sáu thập kỷ, họ đã miệt mài làm việc, khóa chặt từng mét vuông cát, biến những vùng đất cằn cỗi trở nên màu mỡ.
Dự án "lá chắn xanh" này được đầu tư tới 2,6 tỷ NDT (tương đương 363 triệu USD), là một phần quan trọng của Chương trình Rừng Phòng hộ Tam Bắc - dự án trồng rừng lớn nhất thế giới. Qua nhiều thế hệ, 370.000 hecta đất đã được cải tạo, đẩy lùi sa mạc tới 25 km. Một con số ấn tượng, phải không?
Nhưng điều gì khiến dự án này trở nên đặc biệt? Đó chính là sự kết hợp giữa công nghệ hiện đại và kiến thức truyền thống. Bên cạnh những hàng rào rơm, người ta còn trồng các vành đai thực vật dọc theo chu vi sa mạc, sử dụng các loại cỏ và cây bụi có khả năng thích nghi cao với môi trường khắc nghiệt. Khi mùa mưa đến, chúng bén rễ, tạo thành một lớp áo giáp xanh, khóa chặt cát và ngăn chặn sự xâm lấn của sa mạc.
Vành đai xanh này, với chiều rộng từ 10 km đến 38 km, đóng vai trò như một bức tường thành vững chắc, bảo vệ cơ sở hạ tầng, làng mạc và đất nông nghiệp khỏi sự tấn công của cát. Nó không chỉ mang lại sự an toàn cho cuộc sống của người dân, mà còn tạo ra một môi trường sống xanh, sạch, đẹp hơn.
Nhà khoa học Lu Qi, từ Viện Lâm nghiệp Trung Quốc, đã nhấn mạnh rằng dự án này sẽ làm giảm nguyên nhân gây ra bão cát và bảo vệ sông Hoàng Hà - dòng sông mẹ của Trung Quốc. Điều này cho thấy tầm quan trọng của dự án không chỉ giới hạn ở việc kiểm soát sa mạc, mà còn góp phần bảo vệ nguồn nước và cải thiện chất lượng cuộc sống.
Sáng kiến xây dựng vành đai rào chắn xanh ở Ninh Hạ bắt nguồn từ những năm 1950, khi phương pháp tiếp cận hình bàn cờ rơm được phát minh để bảo vệ tuyến đường sắt Bao Đầu-Lan Châu - tuyến đường sắt sa mạc đầu tiên của Trung Quốc. Từ đó đến nay, những nỗ lực không ngừng nghỉ đã biến ý tưởng này thành hiện thực, mang lại những thành quả đáng kinh ngạc.
Chính quyền địa phương đã hợp tác với các viện nghiên cứu để áp dụng các công nghệ mới trong kiểm soát cát, chẳng hạn như lớp vỏ cát nhân tạo bằng vi khuẩn lam và bàn cờ rơm cải tiến. Điều này cho thấy sự sáng tạo và đổi mới không ngừng trong cuộc chiến chống lại sa mạc hóa.
Trung Quốc đã đóng vai trò tích cực trong việc kiểm soát sa mạc hóa toàn cầu. Kể từ khi ký Công ước Liên hợp quốc về chống sa mạc hóa năm 1994, quốc gia này đã đi đầu trong việc ngăn chặn tình trạng suy thoái đất và đảo ngược tình trạng sa mạc hóa, đồng thời liên tục chia sẻ kinh nghiệm, công nghệ và nhân tài kiểm soát cát ở nước ngoài.
Và để tiếp tục thúc đẩy hợp tác quốc tế, Trung tâm hợp tác kiểm soát sa mạc hóa Trung Quốc-Trung Á đã được khánh thành vào tháng 6/2025, đặt tại Ninh Hạ. Đây là một dấu hiệu cho thấy Trung Quốc không chỉ quan tâm đến việc giải quyết vấn đề trong nước, mà còn muốn chia sẻ kinh nghiệm và giúp đỡ các quốc gia khác trong cuộc chiến chống sa mạc hóa.