Bản tin tổng hợp về những quyết sách ngoại giao tài tình của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong giai đoạn 1945-1946, khi Việt Nam vừa giành độc lập, phải đối mặt với muôn vàn khó khăn từ quân Tưởng và thực dân Pháp. Học hỏi từ Bác, Việt Nam ngày nay tiếp tục phát huy bản sắc ngoại giao "cây tre" để vượt qua thách thức, kiến tạo hòa bình và phát triển.
Ngay sau Cách mạng tháng Tám năm 1945, Việt Nam non trẻ đã phải đối mặt với một tình thế "ngàn cân treo sợi tóc". 20 vạn quân Tưởng tràn vào miền Bắc, quân Pháp lăm le tái chiếm Nam Bộ. Bác Hồ kính yêu, trên cương vị Chủ tịch nước kiêm Bộ trưởng Ngoại giao, đã chèo lái con thuyền cách mạng vượt qua bão táp bằng những quyết sách ngoại giao "xuất quỷ nhập thần".
"Dĩ bất biến, ứng vạn biến" – Triết lý ngoại giao vượt thời gian
Trong bối cảnh phức tạp, Bác Hồ đã xác định rõ "kẻ thù chính" là thực dân Pháp xâm lược, đồng thời kiên trì nguyên tắc "bình đẳng tương trợ" trong quan hệ với các nước. Người chủ trương "làm cho nước mình ít kẻ thù hơn hết và nhiều bạn đồng minh hơn hết". Đây chính là tư tưởng "dĩ bất biến, ứng vạn biến" – giữ vững mục tiêu độc lập dân tộc, đồng thời linh hoạt, mềm dẻo trong sách lược đối ngoại.
Bác Hồ đã khéo léo lợi dụng mâu thuẫn giữa quân Tưởng và quân Pháp, đồng thời tranh thủ sự ủng hộ của các lực lượng tiến bộ trên thế giới. Người chủ động tiếp xúc, cảm hóa các tướng lĩnh quân Tưởng, phát động quần chúng biểu dương lực lượng, thị uy. Nhờ đó, âm mưu "diệt cộng cầm Hồ" của quân Tưởng và bè lũ tay sai đã bị đập tan.
Hóa giải "thập diện mai phục" bằng sự khôn khéo và kiên trì
Một ví dụ điển hình cho thấy tài năng ngoại giao của Bác là việc Người đã hóa giải thành công âm mưu của tướng Tưởng Giới Thạch, người đã từng tuyên bố "Hồ Chí Minh thập đại tội". Bằng bản lĩnh, trí tuệ và sự chân thành, Bác Hồ đã khiến Tiêu Văn thay đổi thái độ, góp phần chặn đứng âm mưu lật đổ chính phủ lâm thời.
Không chỉ vậy, Bác Hồ còn chủ động gặp gỡ Lư Hán, một tướng lĩnh khác của quân Tưởng, để làm rõ mâu thuẫn nội bộ của họ. Người hứa sẽ không can thiệp nếu quân Tưởng duy trì trật tự, an ninh và không ủng hộ quá mức các tổ chức phản động. Nhờ đó, Bác đã giành được sự ủng hộ của Lư Hán và vô hiệu hóa âm mưu của quân Tưởng.
Để hòa hoãn với quân Tưởng, Bác Hồ đã phải nhẫn nhịn, kiềm chế, thậm chí chấp nhận những yêu sách vô lý. Tuy nhiên, Người luôn giữ vững nguyên tắc, không để mất chủ quyền và lợi ích quốc gia. Bằng sự khôn khéo và kiên trì, Bác đã kéo dài thời gian hòa hoãn, tạo điều kiện cho ta củng cố lực lượng, chuẩn bị cho cuộc kháng chiến trường kỳ.
Bài học cho hôm nay và mai sau
Những quyết sách ngoại giao của Bác Hồ trong giai đoạn 1945-1946 không chỉ là những trang sử hào hùng, mà còn là những bài học quý giá cho thế hệ hôm nay và mai sau. Trong bối cảnh thế giới đầy biến động, Việt Nam cần tiếp tục phát huy bản sắc ngoại giao "cây tre" – "gốc vững, thân chắc, cành uyển chuyển" – để vượt qua thách thức, kiến tạo hòa bình và phát triển.