Nghị quyết 68 được kỳ vọng sẽ tạo ra bước ngoặt lớn cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) Việt Nam, giúp họ thay đổi tư duy từ "tồn tại" sang "bứt phá". Liệu đây có phải là "liều thuốc" giúp DNNVV thoát khỏi tư duy "ngắn hạn, tủn mủn" và vươn tầm quốc tế?
Bạn có bao giờ cảm thấy như đang bơi trong một cái ao tù, dù biết rằng ngoài kia là biển cả mênh mông? Đó có lẽ là cảm giác của nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) Việt Nam trong suốt 40 năm qua. Bị "trói" trong tư duy nhỏ bé, yếu ớt và tự ti, họ loay hoay tìm đường thoát. Nhưng giờ đây, ánh sáng cuối đường hầm đã xuất hiện, mang tên Nghị quyết 68.
PGS. TS Trần Đình Thiên ví von rằng, Nghị quyết 68 như một "cú hích" giúp DNNVV Việt Nam "lột xác". Từ chỗ chỉ dám "tồn tại", nay họ buộc phải "bứt phá", "nghĩ lớn, hành động lớn và cạnh tranh ở tầm quốc tế". Nghe có vẻ "ảo diệu", nhưng thực tế, Nghị quyết 68 đã tạo ra một sự thay đổi lớn trong tư duy phát triển, khi nhìn nhận khu vực kinh tế tư nhân, đặc biệt là DNNVV, như một động lực quan trọng của nền kinh tế.
Bước ngoặt lớn nhất mà Nghị quyết 68 mang lại chính là sự thay đổi trong cách nhìn nhận của xã hội và lãnh đạo Đảng, Nhà nước. Không còn coi đây là một thành phần kinh tế thông thường, mà khẳng định vai trò và vị thế của khu vực này như một trụ cột tăng trưởng quan trọng nhất. Chính sự thừa nhận đó đã tạo ra một vị thế mới, đó là doanh nghiệp tư nhân không còn đơn thuần là tồn tại, mà phải lớn mạnh, phải phát triển để đáp ứng vai trò mới mà xã hội kỳ vọng. Đây chính là một bước ngoặt rất lớn.
Về mặt tư tưởng, việc thừa nhận vị thế này cũng giúp đất nước thoát khỏi những ràng buộc giáo điều kéo dài, những định kiến cho rằng kinh tế tư nhân không quan trọng. Có thể nói rằng đây là bước thoát khỏi “vòng kim cô”, một cách nghĩ đã trói chặt nhận thức xã hội suốt một thời gian dài. Khi tư duy thay đổi, cơ chế và chính sách cũng thay đổi theo, tạo điều kiện để khu vực kinh tế tư nhân, trong đó có các doanh nghiệp tư nhân, phát triển mạnh mẽ đúng với tinh thần bứt phá, nhằm khẳng định vai trò đã được khẳng định đó.
Vậy làm thế nào để Nghị quyết 68 giúp DNNVV bỏ tư duy làm ăn "ngắn hạn, tủn mủn"? Theo PGS. TS Trần Đình Thiên, điều này đòi hỏi doanh nghiệp phải có năng lực mới, tâm thế mới. Sau một thời gian dài bị ràng buộc bởi sự phân biệt đối xử và cơ chế "xin - cho" sinh ra tâm lý mang ơn, nay DNNVV dần thoát khỏi những trói buộc đó, thay đổi cách tiếp cận, chủ động, sáng tạo, không thụ động chờ thời.
Hiện nay, cách tiếp cận mới đang dần làm thay đổi toàn bộ hệ giá trị và văn hóa trong môi trường kinh doanh. Tất nhiên, để sự thay đổi này diễn ra một cách triệt để thì cần có thời gian. Tuy nhiên, chính sức mạnh của một môi trường kinh doanh dựa trên nền tảng cạnh tranh tự do và bình đẳng sẽ tạo điều kiện để các doanh nghiệp tư nhân Việt Nam, dù vẫn còn nhỏ và gặp nhiều khó khăn vẫn có thể xác lập và khẳng định vị thế của mình, tâm thế bình đẳng.
Khi vị thế ấy được công nhận, cách ứng xử của doanh nghiệp tư nhân cũng sẽ thay đổi rõ rệt, không chỉ trong hoạt động kinh doanh mà còn trong đời sống và cả quá trình đóng góp, cống hiến cho xã hội.
Nghị quyết 68 được đánh giá là sẽ tháo gỡ rất nhiều nút thắt cho sự phát triển của doanh nghiệp tư nhân, trong đó có những vấn đề rất căn cơ như vốn, quản lý nhà nước, công nghệ... Nếu các điều kiện được mở ra một cách thuận lợi, thì doanh nghiệp sẽ tự xác định được cách tiếp cận vốn, cách giải quyết vấn đề công nghệ hay nguồn nhân lực như thế nào.